Sądząc po liczbie omówień filozofii Heraklita w naukowych i podręcznikowych opracowaniach, wydaje się, że jego myśl nie potrzebuje dodatkowych prezentacji i objaśnień w zachodniej kulturze. Problem leży w tym, że jego aforyzmy, podobnie jak wypowiedzi innych presokratyków, są traktowane przez wielu badaczy i historyków filozofii jako pierwociny zachodniej myśli filozoficznej. Tak interpretował wypowiedzi pierwszych filozofów Arystoteles i wiemy, że właśnie dlatego ich nie rozumiał. Zmiana mentalności starożytnych Greków, jaka nastąpiła po działalności Demokryta z Abdery, Sokratesa i sofistów, była tak duża, że Stagiryta nie wyobrażał sobie, by w aforyzmach presokratyków zawierała się mistyczno-mądrościowa treść. Z punktu widzenia jego metody, zmierzającej do naukowego obiektywizmu, twierdzenia pierwszych myślicieli były filozoficznym jąkaniem się, interesującym jako początek nauki i filozofii, ale zdecydowanie małowartościowym i niewartym badania. Wydawałoby się, że przez ponad 2000 lat sytuacja powinna się zmienić na korzyść Heraklita i wszystkich presokratyków, ale tak się nie stało. Aforyzmy Heraklita są badane jako wartość sama dla siebie i komentowane przez stosunkowo wąski krąg specjalistów, z których tylko niewielu przejmuje się duchowym przesłaniem jego aforyzmów. Hegel wyraża się o mędrcu z Efezu z niekłamaną estymą, ale tylko dlatego, że widzi w nim prekursora spekulatywnej filozofii, jaką sam uprawia. Mówi, że nie ma takiego twierdzenia Heraklita, którego nie podjął w swojej logice, ale próżno szukać w całym systemie Hegla zrozumienia dla Heraklita – mędrca, a nawet wzmianki o mądrościowym charakterze jego nauki. Podobnie czyni Lassalle, do którego interpretacji nawiązywali materialistyczni myśliciele marksistowscy.
Szczegóły książki:
- Data wydania
- 2017 (data przybliżona)
- ISBN
- 9788365886293
- Słowa kluczowe
- Heraklit, laozi, taoizm, filozofia
- Język
- Polski